|
|
|
|
(1, 0) 45 |
Corn hanner dydd! Pe baem ni'n llys-genhadon |
(1, 0) 46 |
O lu Philistia'n crefu am gadoediad |
(1, 0) 47 |
I gladdu'n meirw, 'chadwai o monom cyd. |
|
(Hŵsai) {Gan fwyta grawnwin o'r swp.} |
|
|
|
(Hŵsai) Fe gŵyd y Brenin toc. Gan bwyll! Gan bwyll! |
(1, 0) 51 |
Rhwydd, f'arglwydd Hŵsai, ydyw dweud "Gan bwyll." |
(1, 0) 52 |
Mae'r wlad yn anesmwytho. Pa sawl cyngaws |
(1, 0) 53 |
Sy'n aros heb ei farnu gan y Brenin? |
(1, 0) 54 |
A pha sawl cennad daer o ba sawl gwlad |
(1, 0) 55 |
Sy'n ceisio cynghrair—heb gael gweld ei wedd? |
(1, 0) 56 |
"Dowch eto yfory, ac fe'ch gwêl ein Harglwydd, |
(1, 0) 57 |
Nid yw mor hwylus heddiw." |
|
(Hŵsai) Mae ei wedd |
|
|
|
(Hŵsai) Tan gwmwl am fod cwmwl ar ei feddwl. |
(1, 0) 60 |
Ac enw'r cwmwl ydyw ystyfnigrwydd! |
|
(Hŵsai) Ac enw'r cwmwl, f'arglwydd, ydyw hiraeth. |
|
|
(1, 0) 71 |
Priod ei ienctid! |
(1, 0) 72 |
Main ac unionsyth fel palmwydden ifanc, |
(1, 0) 73 |
Nid fel Bathseba, ein buwch-frenhines hon. |
|
(Hŵsai) {Gan daflu trem bryderus i gyfeiriad porth y gwragedd a gostwng ei lais.} |
|
|
(1, 0) 80 |
Tair blynedd y cynllwyniodd hi'n ddeheuig, |
(1, 0) 81 |
O'r diwrnod yr aeth Absalom ar ffo; |
(1, 0) 82 |
Tair blynedd, er mwyn i Solomon ei mab |
(1, 0) 83 |
Gael bod yn frenin ar ôl marw'i dad. |
|
(Hŵsai) Nid hwnnw ond Absalom ydyw'r etifedd. |
|
|
|
(Hŵsai) Er bod yn alltud. |
(1, 0) 87 |
Alltud! Am ba hyd? |
(1, 0) 88 |
Mae'r bobol yn hiraethu am weld ei harddwch. |
(1, 0) 89 |
Tywysog Jwda ac Anwylyd Hebron, |
(1, 0) 90 |
A gerddai trwy Gaersalem gynt fel angel, |
(1, 0) 91 |
A'r haul yn sgleinio ar ei hirwallt hardd. |
|
(Hŵsai) Hyd ddydd ei drosedd. Na, nid angel oedd |
|
|
|
(Hŵsai) Nid hawdd yw maddau lladd etifedd y goron. |
(1, 0) 96 |
Mae'r bobol wedi maddau iddo. Rhagor, |
(1, 0) 97 |
Yr Amnon hwnnw, fe lwyr haeddodd angau. |
(1, 0) 98 |
Ystyria—treisio'i hanner-chwaer fel bwch, |
(1, 0) 99 |
A'i chwipio wedyn, tan ei gwarth, o'i dŷ; |
(1, 0) 100 |
Y Dywysoges Tamar, hoff chwaer Absalom. |
(1, 0) 101 |
Yntau, pan welodd ing ei brydferth chwaer, |
(1, 0) 102 |
A'i chael, â'i gwisg symudliw wedi ei rhwygo, |
(1, 0) 103 |
Yn crogi oddi ar ddist ei stafell wely, |
(1, 0) 104 |
Fe dyngodd lw gerbron yr uchel Iôr |
(1, 0) 105 |
I'w dial, —merch ei mam, o fflam a fflur. |
(1, 0) 106 |
Felly, yr hyn a wnaed yng Ngwledd Baal-hasor |
(1, 0) 107 |
Â'r gyllell hir, 'doedd hynny ond cyfiawn dâl |
(1, 0) 108 |
I gnaf na fynnai'r Brenin ei hun ei gosbi; |
(1, 0) 109 |
Bwystfil na haeddai fyw, a bwch direol, |
(1, 0) 110 |
Pa fodd y gallai hwnnw reoli cenedl? |
(1, 0) 111 |
Mae'r bobol wedi maddau i Absalom, |
(1, 0) 112 |
Fel y maddeuais innau. |
|
(Hŵsai) {Gan godi ac estyn afal o'r bwrdd.} |
|
|
|
(Hŵsai) Ond nid y Brenin. |
(1, 0) 115 |
Maddeuodd yntau iddo yn ei galon. |
(1, 0) 116 |
Ac felly enw'r cwmwl yw ystyfnigrwydd! |
(1, 0) 117 |
Ystyria, f'arglwydd Hŵsai, fod gŵr mor fawr |
(1, 0) 118 |
Yn gadael i falchder sefyll rhyngddo a'i gysur. |
(1, 0) 119 |
Un gair, un amnaid llaw, un gogwydd pen, |
(1, 0) 120 |
A alwai ei anwylyd ato'n ôl. |
(1, 0) 121 |
Ond fel mai byw yr Arglwydd, daeth drwg ysbryd |
(1, 0) 122 |
Ar Ddafydd Frenin megis cynt ar Saul. |
|
(Hŵsai) O! na bai telyn heddiw a fedrai ymlid |
|
|
|
(Hŵsai) {Gan edrych ar y delyn ar yr hoel.} |
(1, 0) 129 |
Am hynny, f'arglwydd Hŵsai, rhaid it fentro |
(1, 0) 130 |
Cynghori'r brenin i alw Absalom adref. |
|
(Hŵsai) 'Ryfygodd neb ei enwi ers tair blynedd |
|
|
|
(Hŵsai) Fel rhuad llew o'i ffau. Pwy a'i gwrthsaif? |
(1, 0) 134 |
A ffafr y brenin megis gwlith ar laswellt |
(1, 0) 135 |
I'r neb sy'n ennill diolch ganddo a gras. |
(1, 0) 136 |
Llefara wrtho heddiw. |
|
(Hŵsai) {Gan ddal i fwyta'r afal.} |
|
|
|
(Hŵsai) Mae'n antur enbyd. |
(1, 0) 140 |
Mwy enbyd bod yn fud |
(1, 0) 141 |
A'r deyrnas a sefydlodd yn dadfeilio |
(1, 0) 142 |
Er mawr lawenydd i'r dienwaededig. |
(1, 0) 143 |
Gŵyr gwlad mai hi, y sarff wenwynig, a'i hudodd gynt |
(1, 0) 144 |
I odinebus frad, trwy ladd y dewr |
(1, 0) 145 |
Ureias, ei Gapten ffyddlon,—mai hyhi |
(1, 0) 146 |
Sy'n llywodraethu'r llys. |
|
(Hŵsai) Hyn a ŵyr gwlad, |
|
|
|
(Hŵsai) Ciliodd ei thegwch ac fe ymfrasaodd. |
(1, 0) 151 |
Hon sydd yn tynnu barn ar Israel. |
|
(Hŵsai) Ac eto hi a eilw o'n Frenhines, |
|
|
(1, 0) 155 |
Duw a'i tago! |
(1, 0) 156 |
Haws ganddo wrando arni na'i Gynghorwyr! |
|
(Hŵsai) Hist! |
|
|
(1, 0) 163 |
Hy! Nathan broffwyd! |
(1, 0) 164 |
Condemniwr eon eu godineb gynt! |
|
(Hŵsai) Llogodd y gyfrwys ef yn athro i'w mab |
|
|
|
(Hŵsai) A diarhebion hwn o enau'r llanc. |
(1, 0) 168 |
Megis y llif yn ddiau'r siclau arian |
(1, 0) 169 |
O goffr brenhines i goffr gwas yr Arglwydd. |
|
(Hŵsai) I ddofi proffwyd, gwna fo'n gaplan llys! |
|
|
|
(Hŵsai) I ddofi proffwyd, gwna fo'n gaplan llys! |
(1, 0) 171 |
Ond ti a mi, nis dofwyd, f'arglwydd Hŵsai. |
|
(Hŵsai) Ac nid er siclau hon y'n prynir ni. |
|
|
|
(Hŵsai) Ac nid er siclau hon y'n prynir ni. |
(1, 0) 173 |
Ac nid er siclau hon y prynir Israel |
(1, 0) 174 |
I dderbyn mab y butain! Coelia fi, |
(1, 0) 175 |
Un enw'n unig a ddichon uno'r llwythau |
(1, 0) 176 |
Ac arbed rhyfel cartref a thywallt gwaed |
(1, 0) 177 |
Ar ôl marwolaeth Dafydd,—Absalom! |
|
(Hŵsai) Duw a'i dychwelo. |
|
|
|
(Hŵsai) Duw a'i dychwelo. |
(1, 0) 179 |
Rhaid llefaru heddiw. |
(1, 0) 180 |
A thithau, f'arglwydd Hŵsai, cyfaill Dafydd, |
(1, 0) 181 |
Yw'r gŵr i ymliw â'r Brenin ar ei ran. |
(1, 0) 182 |
Awn i'w ystafell cyn ein galw. Heddiw |
(1, 0) 183 |
Rhaid iti ei ddarbwyllo. Os arhoswn |
(1, 0) 184 |
Hyd ddydd y Cyngor, byddwn yn rhy hwyr. |
(1, 0) 185 |
Duw roddo inni lwyddiant. |
|
(Hŵsai) Onis rhydd, |
|
|
|
(Hŵsai) Ffarwel, hen ffrind; ffarwel oleuni'r dydd. |
(1, 0) 189 |
Tyred i ffau y llew; ond cofia hyn— |
(1, 0) 190 |
Yn llaw yr Arglwydd y mae calon brenin, |
(1, 0) 191 |
Ac megis afon ddwfr yn troi o'i gwely |
(1, 0) 192 |
Yntau a'i try hi fel y mynno Ef. |
|
(Joab) {Yn goeglyd.} |
|
|
|
(Abisâg) Er mwyn llawenydd, galw Absalom! |
(1, 0) 884 |
Er mwyn y llwythau, galw Absalom! |
|
(Joab) Er mwyn y fyddin, galw Absalom! |
|
|
|
(Absalom) Newyddion drwg o Hebron, lle y'm ganed? |
(2, 1) 1082 |
Ie, o Hebron. 'Roedd ein harglwydd frenin |
(2, 1) 1083 |
Yn awr yn trafod Hebron gyda'i Gyngor. |
|
(Dafydd) Dwedwch yr helynt wrth fy nhywysogion, |
|
|
|
(Dafydd) A thraethent hwythau'u barn. |
(2, 1) 1086 |
Clywch, fy arglwyddi, |
(2, 1) 1087 |
O'r cychwyn ni bu Dinas Hebron fodlon |
(2, 1) 1088 |
Ar osod ein prifddinas yng Nghaersalem. |
|
(Absalom) Nid rhyfedd chwaith! Fy Hebron hardd a hen, |
|
|
|
(Absalom) Ond urddas llên ac iaith a hir wasanaeth. |
(2, 1) 1105 |
Mae Hebron wedi gwrthod treth y Brenin. |
|
(Hŵsai) I'w gwario ar Gaersalem, meddant hwy! |
|
|
|
(Dafydd) Er mwyn gogoniant y Goruchaf Dduw. |
(2, 1) 1172 |
Hyn oll a gymer amser. Eithr heddiw |
(2, 1) 1173 |
Y gwrthyd Hebron anfon treth y Brenin |
(2, 1) 1174 |
I lys Caersalem. _ Beth a wnawn ni heddiw |
(2, 1) 1175 |
 thref wrthnysig? |
|
(Absalom) Fy mrenhinol dad, |
|
|
|
(Absalom) Ac felly yr enillwn yr Hebroniaid. |
(2, 1) 1184 |
Cyngor rhagorol—teilwng o Fab Dafydd. |
|
(Dafydd) Llwydded yr Iôr d'ymweliad, Absalom, |
|
|
|
(Dafydd) Yn ddydd o lawen chwedl trwy'r holl wlad. |
(2, 1) 1202 |
Ai diogel mynd o'n Twysog Absalom |
(2, 1) 1203 |
Ei hun i Ddinas Hebron? Oni ddwedant |
(2, 1) 1204 |
"Gyrasom weision Dafydd adre'n waglaw |
(2, 1) 1205 |
Mewn dirmyg, pan ddoent yma i gasglu'r dreth. |
(2, 1) 1206 |
Mae'r Brenin yn ein hofni; ac yn awr |
(2, 1) 1207 |
Gyrrodd Ei fab i geisio ein perswadio; |
(2, 1) 1208 |
Hwn ydyw yr etifedd, lladdwn ef." |
|
(Joab) Go brin, a chanddo hanner cant o wŷr |
|
|
|
(Joab) Tan arfau'n rhedeg gyda'i gerbyd rhyfel! |
(2, 1) 1211 |
Gadfridog Joab, dwedaist fod byddin gref |
(2, 1) 1212 |
Yn uno cenedl ac yn gwarchod heddwch. |
(2, 1) 1213 |
Rho iddo bumcant arall o wŷr traed |
(2, 1) 1214 |
Yn osgordd ar ei daith i ddinas Hebron. |
|
(Joab) Pum cant! Pum cant o wŷr? Pan wêl gwŷr Hebron. |
|
|
|
(Joab) Yn osgordd deilwng o Dywysog Jwda. |
(2, 1) 1225 |
Trwy gennad f'arglwydd frenin, mi af finnau |
(2, 1) 1226 |
Gyda'r Tywysog. Yn ddiau, fe ddaw Cyngor |
(2, 1) 1227 |
Henuriaid Hebron allan i'w groesawu. |
(2, 1) 1228 |
Fe fydd eu geiriau fel y diliau mêl, |
(2, 1) 1229 |
A wermod yn eu calon o ran y dreth. |
|
|
(2, 1) 1231 |
Rhaid wrth hynafgwr i weld trwy hynafgwŷr |
(2, 1) 1232 |
A'u holl ystrywiau politicaidd, |
|
(Dafydd) Dos, |
|
|
|
(Dafydd) Fel gair y nef ei hun. |
(2, 1) 1238 |
Gadfridog Joab, |
(2, 1) 1239 |
A ddeui dithau i'n canlyn? |
|
(Joab) {Wedi ystyried.} |
|
|
|
(Dafydd) Ein cyfarch i fab Sadoc yr Offeiriad! |
(2, 1) 1321 |
Paham y rhedaist? |
|
(Ahimâs) Gweld Joab ar y ffordd |
|
|
|
(Ahimâs) Dwfr, deg arglwyddes;—yr wyf tan ddisgyblaeth. |
(2, 1) 1335 |
Nid cwrtais yfed dwfr yn Llys y Brenin. |
|
(Abisâg) Nid gwaeth a yfo i'r Brenin mewn dwfr oer |
|
|
|
(Absalom) Duw gadwo'r Brenin. |
(2, 1) 1393 |
Ni ellir lladd y brenin. |
|
(Absalom) {Yn frawychus.} |
|
|
|
(Absalom) Beth a ddywedaist-ti? |
(2, 1) 1396 |
Wrth chwarae gwyddbwyll |
(2, 1) 1397 |
Mae rheol od na ellir lladd y brenin, |
(2, 1) 1398 |
'Waeth pa mor anobeithiol fyddo'r safle. |
|
(Absalom) Ond gellir cau amdano a'i ddirymu. |
|
|
|
(Absalom) Ond gellir cau amdano a'i ddirymu. |
(2, 1) 1400 |
Siŵr iawn,—a dyna derfyn ar y chwarae... |
|
(Absalom) Be' ddwedwn-ni wrth bobol Hebron 'fory? |
|
|
|
(Absalom) Be' ddwedwn-ni wrth bobol Hebron 'fory? |
(2, 1) 1402 |
Ofer fydd dwedyd dim. |
|
(Absalom) Ofer, fy arglwydd? |
|
|
|
(Absalom) Ofer, fy arglwydd? |
(2, 1) 1404 |
Ofer, tra byddo Dafydd ar yr orsedd. |
(2, 1) 1405 |
Fe'u digiodd hwynt, ac ni faddeuant byth. |
|
(Absalom) Trwy symud ei brifddinas i Gaersalem? |
|
|
|
(Absalom) Trwy symud ei brifddinas i Gaersalem? |
(2, 1) 1407 |
Fe ddoent dros hynny... Yr hyn ni faddau gwlad |
(2, 1) 1408 |
I frenin yw priodi gyda'i butain. |
|
(Absalom) Hen stori ddeunaw mlynedd! Dwyt ti 'rioed |
|
|
|
(Absalom) Yn dal yn ddigllon am yr anffawd hwnnw? |
(2, 1) 1411 |
Y wlad sy'n dal ei dig. Nid anghofiasant |
(2, 1) 1412 |
I frenin Israel yrru capten dewr |
(2, 1) 1413 |
I'w dranc tan arfau'r gelyn, am fod chwant |
(2, 1) 1414 |
Am wraig Ureias wedi ei wneud mor ffôl |
(2, 1) 1415 |
A gorwedd gyda hi, a'i gŵr yn y gad. |
|
(Absalom) Gad i'r hen stori. Oni thalodd Dafydd |
|
|
|
(Absalom) Pa synnwyr i |ti| ddal yn ddig o hyd? |
(2, 1) 1420 |
Fe'i priododd-hi,—a dyna gŵyn ei wlad. |
(2, 1) 1421 |
Dywysog, sôn yr ydym am wleidyddiaeth, |
(2, 1) 1422 |
Am agwedd Hebron, nid fy agwedd i. |
(2, 1) 1423 |
Pam na chymerodd hi yn ordderch iddo? |
(2, 1) 1424 |
Goddefent hynny... Yr hyn ni faddau gwlad |
(2, 1) 1425 |
I frenin byth ydyw priodi ei butain. |
|
(Absalom) Beth sydd a wnelo hynny â threthi Hebron? |
|
|
|
(Absalom) Beth sydd a wnelo hynny â threthi Hebron? |
(2, 1) 1427 |
Mwy nag a dybi-di... Pa bryd y gwelaist |
(2, 1) 1428 |
Bathseba olaf? |
|
(Absalom) Welais-i mo'r Frenhines |
|
|
|
(Absalom) Mae Solomon a minnau'n eithaf ffrindiau. |
(2, 1) 1434 |
Wyddost-ti ddim p'le mae-hi? |
|
(Absalom) Na wn i. |
|
|
|
(Absalom) Clywais ei bod ar daith i weld ei thylwyth. |
(2, 1) 1437 |
O! mae hi'n gyfrwys; ond mae sbïwyr da'n |
(2, 1) 1438 |
Glustiau a llygaid gennyf trwy'r holl deyrnas. |
(2, 1) 1439 |
Ym Methlehem y mae-hi, yn gweithio cynllwyn |
(2, 1) 1440 |
Gyda Beneia i'th anfon di'n llysgennad |
(2, 1) 1441 |
I Tyrus bell, ac wedyn codi plaid |
(2, 1) 1442 |
I |wneud| i'r Brenin enwi Solomon |
(2, 1) 1443 |
Fel ei olynydd, a'i arwisgo felly. |
|
(Absalom) 'Feiddiai-hi byth. |
|
|
|
(Absalom) 'Feiddiai-hi byth. |
(2, 1) 1445 |
Fe feiddiai unrhyw beth |
(2, 1) 1446 |
Er mwyn ei mab, o'r dydd y daethost adref. |
|
(Absalom) Beth yw dy gyngor? |
|
|
|
(Absalom) Beth yw dy gyngor? |
(2, 1) 1448 |
F'arglwydd Dywysog, |
(2, 1) 1449 |
Camp fawr y gwleidydd yw marchogaeth plaid. |
(2, 1) 1450 |
Pan gyrchwn Hebron 'fory â'n gosgordd gref, |
(2, 1) 1451 |
Yn lle'u gwastrodi, lediwn eu gwrthryfel; |
(2, 1) 1452 |
Ac Absalom fydd yn teyrnasu yn Hebron. |
|
(Absalom) F'arglwydd Ahitoffel, bradwriaeth yw! |
|
|
|
(Absalom) F'arglwydd Ahitoffel, bradwriaeth yw! |
(2, 1) 1454 |
Dywysog, 'rwy'n rhy hen i air fy nychryn, |
(2, 1) 1455 |
Fel bygwth bwcan ar ryw blantos ofnus. |
(2, 1) 1456 |
Os achub gwlad rhag rhwygiad yw bradwriaeth, |
(2, 1) 1457 |
A diogelu Dafydd, galw fi'n fradwr; |
(2, 1) 1458 |
Os gweld ymhellach na'n gelynion craff |
(2, 1) 1459 |
A tharo'r ergyd gyntaf yw bradwriaeth, |
(2, 1) 1460 |
Os rhoi mewn grym dy weledigaeth fawr |
(2, 1) 1461 |
Am uno'r llwythau oll trwy rin un deml |
(2, 1) 1462 |
Yw bod yn fradwr, yna bradwr wyf. |
(2, 1) 1463 |
Oherwydd safaf tros dy hawl hyd angau. |
|
|
|
(Absalom) A phe cytunwn, byddai 'nhad yn ddiogel? |
(2, 1) 1466 |
Ni leddir brenin gan chwaraewyr gwyddbwyll. |
(2, 1) 1467 |
Digon fydd cau o'i gwmpas a'i ddirymu, |
(2, 1) 1468 |
Megis y dwedaist,—dal i'w alw'n frenin |
(2, 1) 1469 |
A'r wir lywodraeth ar dy ysgwydd di. |
|
|
(2, 1) 1471 |
Edrych, Dywysog, edrych! Dyma'r goron |
(2, 1) 1472 |
A wisgwyd gynt gan frenin cyntaf Israel |
(2, 1) 1473 |
Yn nydd ei nerth, yna gan Ddafydd Fawr; |
(2, 1) 1474 |
A gaiff hi fynd yn drydydd, gennyt ti, |
(2, 1) 1475 |
I laslanc preplyd o dan fawd ei fam |
(2, 1) 1476 |
Am fod y gwir etifedd yn rhy lednais |
(2, 1) 1477 |
I ddal ar gyfle? |
|
(Absalom) Na chaiff, yn enw Duw! |
|
|
(2, 1) 1481 |
Pan awn i Hebron |
(2, 1) 1482 |
Yfory, a'r osgordd gadarn gyda ni, |
(2, 1) 1483 |
Fe'th gyfyd dy gyd-drefwyr di'n gyd-frenin. |
|
(Absalom) Beth am Gaersalem? |
|
|
|
(Absalom) Beth am Gaersalem? |
(2, 1) 1485 |
Gyda sydyn gyrch, |
(2, 1) 1486 |
Y dydd pan gedwir gŵyl yn Llys Caersalem |
(2, 1) 1487 |
I ganlyn dawns a gwin, disgynnwn arnynt, |
(2, 1) 1488 |
Nyni a thylwyth Hebron. Yn eu braw |
(2, 1) 1489 |
A'u syndod rhaid fydd derbyn ein telerau, |
(2, 1) 1490 |
A byddi'n frenin heb ddim tywallt gwaed. |
|
(Absalom) {Gan esgyn ato i ymyl yr orseddfainc.} |
|
|
(2, 1) 1499 |
A chodi yno |
(2, 1) 1500 |
Deyrnas arwrol, gref, a saif hyd heddiw! |
|
|
(2, 1) 1502 |
Na, fy Nhywysog, nid wyf ond hen ŵr |
(2, 1) 1503 |
A welodd fflam ei freuddwyd mewn gŵr ifanc |
(2, 1) 1504 |
A'i ddilyn ef hyd dranc. |
|
|
(2, 1) 1506 |
Bydded Gweledydd |
(2, 1) 1507 |
Yn eistedd bellach ar yr orsedd hon. |
|
|
(2, 1) 1509 |
A boed i minnau'r fraint yn gyntaf un |
(2, 1) 1510 |
O ddweud, "Byw byth fo'r Brenin Absalom!" |
|
|
(2, 3) 1845 |
Ond nid o gyrraedd |
(2, 3) 1846 |
Cleddyf yr Arglwydd am eu drwg weithredoedd. |
(2, 3) 1847 |
Yn Llys y Brenin planner baner Barn! |
|
|
(2, 3) 1849 |
Edrych! Mae un ar ôl... Rhy feddw'n siŵr |
(2, 3) 1850 |
Pan ffodd y lleill o ganol gwledd a gwin. |
|
|
(2, 3) 1853 |
Deffro, y meddwyn swrth! |
|
(Meffiboseth) {Yn deffro a gweled y cleddyf a sylweddoli'r sefyllfa.} |
|
|
|
(Meffiboseth) Y rhoddaist glust, fy mrawd, i'r dyn drwg hwn? |
(2, 3) 1865 |
Dy frawd, ai e?... Penlinia i Frenin Israel. |
|
(Meffiboseth) Ni allaf i benlinio; a phe gallwn |
|
|
|
(Meffiboseth) Hi a fu'n pledio drosof. |
(2, 3) 1875 |
Rhagor o'i dichell, |
(2, 3) 1876 |
Er cael cefnogaeth gan Dŷ Saul i'w mab. |
|
(Meffiboseth) O mor ddaionus ydoedd trigo o frodyr |
|
|
(2, 3) 1894 |
'Nawr, dim o'th gelwydd! Ple mae Coron Israel? |
|
(Meffiboseth) {Yn eofn.} |
|
|
|
(Meffiboseth) Fynni-di win? |
(2, 3) 1909 |
Na! Paid â'i yfed... Dichon bod gwenwyn ynddo. |
|
(Meffiboseth) {Yn ddirmygus.} |
|
|
|
(Meffiboseth) Ni fynnai'n Tad fod croeso'i fab yn brin. |
(2, 3) 1924 |
Sut yr wyt ti'n ei oddef? |
|
(Absalom) Does dim twyll |
|
|
|
(Absalom) Na phrepian Meffiboseth. |
(2, 3) 1930 |
Eistedd |di|, |
(2, 3) 1931 |
Fy Mrenin, yn gyntaf ar Orseddfainc Israel. |
|
(Absalom) {Wedi symud y fantell liwus a adawsid gan Dafydd ar yr orsedd, ac yna sylweddoli'n sydyn mai mantell ei dad ydyw a'i hanwesu'n dyner wrth ei rudd heb i Ahitoffel weled, cyn ei gollwng ar lawr ag ochenaid.} |
|
|
|
(Absalom) "Duw gadwo Absalom!" a "Duw gadwo Dafydd!" |
(2, 3) 1940 |
Petai ein byddin heddiw wedi cyrraedd |
(2, 3) 1941 |
Caersalem yn ddi-rybudd, felly y buasai. |
(2, 3) 1942 |
Naw wfft i'r gwyliwr dwl yn Ninas Hebron |
(2, 3) 1943 |
A dybiodd fod Cŵsi ar dy neges di! |
(2, 3) 1944 |
Cawsant ddwy awr o rybudd. |
|
(Absalom) Nid heb waed |
|
|
|
(Absalom) Y dof yn frenin bellach. |
(2, 3) 1949 |
'Rwyt-ti'n frenin. |
(2, 3) 1950 |
Eisoes yn serch Caersalem. Gwrando arnynt! |
|
(Absalom) {Yn wawdlyd.} |
|
|
|
(Absalom) Yfory'n bloeddio "Ymaith." |
(2, 3) 1957 |
Gwrando 'nghyngor, |
(2, 3) 1958 |
Mae gennyf ffordd i droi eu ffydd yn ffaith. |
(2, 3) 1959 |
Camp fawr tywysog yw marchogaeth teimlad |
(2, 3) 1960 |
Y dyrfa. |
|
(Hŵsai) Henffych well i'n brenin mwy. |
|
|
|
(Hŵsai) I hwnnw mae fy llw. |
(2, 3) 1971 |
Fy arglwydd frenin |
(2, 3) 1972 |
Pan oeddit mewn alltudiaeth yn Gesŵr, |
(2, 3) 1973 |
Mentrodd fy arglwydd Hŵsai lid y brenin |
(2, 3) 1974 |
Trwy ei gynghori i'th alw adre'n ôl. |
|
(Absalom) Do, nid anghofiais hynny, Ahitoffel. |
|
|
|
(Absalom) Ffordd i droi oriog ffydd y dyrfa'n ffaith. |
(2, 3) 1991 |
Dangos dy hun yn berchen eiddo Dafydd. |
(2, 3) 1992 |
Gwisg ei frenhinol glog. |
|
|
(2, 3) 1994 |
Tor i'w drysorfa. |
(2, 3) 1995 |
Dos heno i mewn i dŷ ei ordderch wragedd. |
|
|
(2, 3) 1997 |
Yna, pan glywo'r dyrfa dy fod yn ffiaidd |
(2, 3) 1998 |
Yng ngolwg Dafydd, a'th her yn her derfynol, |
(2, 3) 1999 |
Ymrestrant oll o dan dy faner di. |
|
(Hŵsai) Cyngor cyrhaeddbell. Sicr o gael y dorf. |
|
|
|
(Hŵsai) Cyngor cyrhaeddbell. Sicr o gael y dorf. |
(2, 3) 2001 |
Un peth ymhellach. Dyro i minnau gatrawd |
(2, 3) 2002 |
O filwyr Hebron. Mi erlidiaf heno |
(2, 3) 2003 |
Hyd wersyll Dafydd... Ni ddisgwyliant hynny. |
(2, 3) 2004 |
Fe'u trawaf hwynt, yn gysglyd a lluddedig, |
(2, 3) 2005 |
Fe ffŷ ei osgordd wedi ei syfrdanu; |
(2, 3) 2006 |
Ac nid rhaid inni ladd neb ond y brenin. |
|
(Absalom) {Yn delwi.} |
|
|
|
(Absalom) Chytunais i erioed i ladd fy nhad. |
(2, 3) 2009 |
Gad hynny imi. Bellach nid oes ffordd arall |
(2, 3) 2010 |
I ennill heddwch, a'th goroni di |
(2, 3) 2011 |
Heb unrhyw wrthblaid. Fe oroesodd Dafydd |
(2, 3) 2012 |
Ei ddefnyddioldeb... Gwêl, mae'i haul ar fachlud |
(2, 3) 2013 |
Mewn pwll o waed. |
|
|
|
(Hŵsai) O gylch y gwersyll gan gyfrwyster Joab. |
(2, 3) 2030 |
Gad hynny imi. Fe dduwn ein hwynebau |
(2, 3) 2031 |
A disgyn ar bob gwyliwr yn ddi-sŵn. |
|
(Hŵsai) Methwch ag un, a deffry hwnnw'r gwersyll; |
|
|
|
(Hŵsai) Ei Gedyrn ym mhorth ogof lle mae Dafydd. |
(2, 3) 2050 |
Pa gyngor gwell a roddai arglwydd Hŵsai? |
|
(Hŵsai) Os methiant fydd dy gyrch,—ar ôl y lladdfa |
|
|
|
(Hŵsai) Gormod o fenter! |
(2, 3) 2056 |
Menter yw pob rhyfel. |
|
(Hŵsai) Eto mae'r pwyllog yn mantoli ei siawns; |
|
|
(2, 3) 2066 |
A ph'le bydd byddin Dafydd? |
|
(Hŵsai) Wedi encilio |
|
|
|
(Absalom) Hŵsai a roes y cyngor gorau heddiw. |
(2, 3) 2075 |
Mae'n gyngor ynfyd! Rhaid eu taro heno |
(2, 3) 2076 |
Yn sydyn yn eu blinder. Bydd yn rhy hwyr |
(2, 3) 2077 |
Erbyn yfory. Ni ddaw siawns fel hwn |
(2, 3) 2078 |
Byth eto i ladd y brenin. |
|
(Absalom) Pam "ei ladd"? |
|
|
|
(Absalom) Pam "ei ladd"? |
(2, 3) 2080 |
Am na chei heddwch fyth ac yntau'n fyw. |
(2, 3) 2081 |
Gŵr gwaedlyd yw; gŵr sy'n dwyn barn ar Israel, |
(2, 3) 2082 |
Newyn, a phlâu, a dwys ofidiau fyrdd; |
(2, 3) 2083 |
Gŵr sydd â'i ddwylo'n goch gan waed Ureias, |
(2, 3) 2084 |
Gad imi ei daro heno â chleddyf barn. |
|
(Absalom) Yr un hen stori.—Oni ddwedais wrthyt |
|
|
|
(Absalom) Paham y deli i sôn o hyd am ladd? |
(2, 3) 2089 |
Fy Mrenin Absalom, offeryn dial |
(2, 3) 2090 |
A fuost tithau unwaith yn Llaw Dduw, |
(2, 3) 2091 |
Pan blennaist gyllell hir yng nghalon Amnon |
(2, 3) 2092 |
Am dreisio dy hoff chwaer. Arhosaist awr |
(2, 3) 2093 |
Y dial mewn amynedd; ond, pan ddaeth, |
(2, 3) 2094 |
A glywaist ti orfoledd fel llif ffrydiol |
(2, 3) 2095 |
Gwaed poeth y treisiwr dros dy law a'th gyllell? |
(2, 3) 2096 |
Dyro i minnau'r un gorfoledd heno. |
|
(Absalom) {Yn troi ato'n bendant.} |
|
|
|
(Absalom) 'Chei-di mo'i ladd! |
(2, 3) 2099 |
Wyt ti'n ynfydu, lencyn? |
(2, 3) 2100 |
Rhaid imi ei ladd-o heno! |
|
(Absalom) {Yn codi.} |
|
|
(2, 3) 2105 |
O'r gorau! Mab i minnau oedd Ureias! |
|
(Absalom) Beth? Mab i ti? |
|
|
|
(Absalom) Beth? Mab i ti? |
(2, 3) 2107 |
Fy mab... Nid mab cyfreithlon: |
(2, 3) 2108 |
Llances o Hethiad oedd ei fam; ond Duw |
(2, 3) 2109 |
A ŵyr fy nghariad at fy machgen dewr. |
(2, 3) 2110 |
Yn ifanc daeth yn Gapten... Mewn sawl brwydyr |
(2, 3) 2111 |
Y chwarddodd am ben Angau â Llanciau Joab? |
(2, 3) 2112 |
Ac yna fe'i gadawsant; fe'i gadawsant |
(2, 3) 2113 |
Ar ganol arwain cyrch tros Frenin Israel; |
(2, 3) 2114 |
Ar amnaid eu Cadfridog fe'i gadawsant |
(2, 3) 2115 |
O fwriad, fel y cwympai o flaen y gelyn, |
(2, 3) 2116 |
A rifai ddeg am un; ac fel y caffai |
(2, 3) 2117 |
Y Brenin gysgu'n esmwyth gyda'i wraig. |
|
(Absalom) Mae deunaw mlynedd er y trosedd hwn. |
|
|
|
(Absalom) Mae deunaw mlynedd er y trosedd hwn. |
(2, 3) 2119 |
Beth yw blynyddoedd wrth ddialedd tad? |
(2, 3) 2120 |
Anghofiodd pawb;—anghofiodd Nathan Broffwyd! |
(2, 3) 2121 |
Ond nid anghofiais i. |
|
(Hŵsai) 'Fentret-ti ffawd |
|
|
|
(Hŵsai) Achos dy Frenin er dial llid personol? |
(2, 3) 2124 |
Mae mwy o berygl yn dy gynllun di,— |
(2, 3) 2125 |
Ymbwyllo! Oedi! Heno y mae taro |
(2, 3) 2126 |
Ag ergyd barn y nef yn nerthu'n cyrch. |
(2, 3) 2127 |
Edrychwch! Arwydd sicir!—Machlud haul |
(2, 3) 2128 |
Fel pwll o waed wrth borth y llofrudd Dafydd! |
|
|
(2, 3) 2130 |
Cleddyf yr Arglwydd ac Ahitoffel! |
|
(Absalom) {Yn bloeddio'n ôl i'w wyneb.} |
|
|
|
(Absalom) Yr wyt ti'n wallgof! |
(2, 3) 2133 |
(Yn bloeddio'n fygythiol a'r cleddyf yn dal yn ddyrchafedig.} |
(2, 3) 2134 |
Gwallgof wyt dy hun! |
(2, 3) 2135 |
|Rhaid| iti roi i mewn i'm cyngor heno. |
|
(Absalom) {Yn ail-eistedd yn urddasol ar yr orseddfainc ac yn llefaru mewn llais tawel, oer, haearnaidd.} |
|
|
(2, 3) 2140 |
Maddau fy nhymer wyllt, O Frenin grasol, |
(2, 3) 2141 |
Anghofia ngeiriau byrbwyll. |
|
(Absalom) Cofiaf y lleill, |
|
|
(2, 3) 2147 |
Mae'r chwarae trosodd, |
(2, 3) 2148 |
A minnau'n golwr... Esgusodwch fi... |
(2, 3) 2149 |
Mae'n oerach yn yr ardd... |