| (Betsi) {Yn groesawus.} | |
| (1, 1) 65 | Fe ddethot te, Jac. |
| (1, 1) 66 | O wel! |
| (1, 1) 67 | Dyma hen ddiwarnod pwdwr yw hi. |
| (1, 1) 68 | Ma hi'n fwll iawn. |
| (1, 1) 69 | Stim shwd beth a gneud dim heddy. |
| (1, 1) 70 | Diolch bod y cnia miwn, er lleied odd e. |
| (1, 1) 71 | Fe fydd yn anodd byw, y flwyddyn nesa 'ma, a ma prishe popeth yn cwnnu, ond prishe'r ffarmwr. |
| (1, 1) 72 | Wi ddim yn gwbod beth ddaw ohonon ni cyn diwedd. |
| (Jac) A dyma'r degwm 'ma, nhad! | |
| (Jac) Ma Goring wedi brynu fe, ag wedi godi e deirgwaith y peth ôdd e. | |
| (1, 1) 75 | Wyt ti'n gweyd y gwir, y machgen i. |
| (Jac) A dyma'r dreth eglws yn dala fel âg ôdd hi. | |
| (Jac) Ddaw honno ddim lawr, nhad, tra bo cloch mwn clochty. | |
| (1, 1) 78 | Paid ti â gweyd dim, Jac, yn erbyn y dreth eglws. |
| (1, 1) 79 | W i'n folon talu honno, ta beth. |
| (Betsi) On i'n meddwl ma dyna wetse dy dad. | |
| (Jac) Ma nhw'n wâth na locustiaid Joel, 'slwer dydd. | |
| (1, 1) 89 | Ma pŵer o wir yn y peth wyt ti'n weyd, Jac, ond fe fydd yn well i ni blygu i'r drefen, wedi'r cyfan, er i ni fynd yn glotach. |
| (Jac) Alla i ddim credu dim o'r short, nhad, esguswch fi'n gweyd tho chi. | |
| (Jac) Plygwch chi, a fe gewch blygu nes bo'ch pen chi yn y baw, a fe ddaw'r gyfreth â'i cheffyle drwstoch chi wedyn. | |
| (1, 1) 92 | Wel, y machgen bach i, w i wedi gweld tipyn yn fwy na ti, cyn dod i'r fan hyn. |
| (1, 1) 93 | Shwd ma'r hen weddel hefyd─"Yr hen a ŵyr, a'r ifanc a dybia." |
| (1, 1) 94 | Weles i ddim byd yn well, Jac, na'i goddeddi. |
| (1, 1) 95 | Fe gei dithe weld, rwbryd, taw fi sy'n iawn. |
| (1, 1) 96 | Mynd o wâth i wâth ma'r hen fyd 'ma, a nei di, mwy na finne, fe fymryn gwell, er i ni whalu a whalu, a chodi'n cloch hyd Glyngia. |
| (Jac) W i'n meddwl gneud mwy na chodi 'nghloch, nhad. | |
| (Jac) Ddŵa i ddim i glôs Tyisha to, a thalu doi ag wyth i'r gâts am werth triswllt o lo, fentra i chi. | |
| (1, 1) 99 | Paid â chodlan pethe felna. |
| (1, 1) 100 | Chlwest ti ddim am fechgyn bach Cwm Cile? |
| (1, 1) 101 | Ma nhw'n perthyn rhwbeth i dy fam. |
| (1, 1) 102 | Dyma nhw wedi hanner u lladd 'da'r Capten Napier 'na o Bertŵe a'i gwnstablied. |
| (1, 1) 103 | Ma hanner y tilu yn y ddalfa am u hamddiffyn nhw. |
| (Betsi) {Mewn syndod.} | |
| (Betsi) Pwy ddwad 'na tho chi, Dafydd? | |
| (1, 1) 107 | William Bryndu odd yn dwad drw'r Bont echdo, a |fe| ddwad tho i heddy yn y Red Lion. |
| (Betsi) Syndod na fusen ni wedi clwed rhw air. | |
| (Betsi) Shwd buws hi, medde William? | |
| (1, 1) 110 | Ych chi'n cofio am wr y Llety, Llangyfelach. |
| (1, 1) 111 | Fe'i gwelsoch e 'da fi yn ffair Llanedi, llynedd. |
| (1, 1) 112 | Wel, 'dôdd dim llŵer o fola rinto fe a gwŷr Cwm Cile; a ma'n debig i fod e wedi mynd at y Capten Napier a'r Inspector Rees, ag wedi sgothi am Henry Morgan. |
| (1, 1) 113 | Nhw, medde fe, ôdd benna yn torri Gât y Gopa Fach a Gât y Bolgod. |
| (Betsi) Odd ishe gwaith ar yr hen glymhercyn. | |
| (Betsi) Odd ishe gwaith ar yr hen glymhercyn. | |
| (1, 1) 115 | Falle hynny, ond ddaw dim da o ddrwg, Betsi fach, byth. |
| (1, 1) 116 | A fe wedws William Bryndu tho i fod no le yn Cwm Cile. |
| (1, 1) 117 | Fe hanner laddwd y Capten Napier. |
| (Jac) Itha gwaith âg e. | |
| (Jac) Itha gwaith âg e. | |
| (1, 1) 119 | A ma un o'r bechgyn─John, wy'n meddwl─wedi sithu, ac yn y jâil yn Bertŵe, yn ddiargol byw. |
| (Betsi) Druan bach! | |
| (Jac) Shwd ma godde'r pethe 'ma'n rhagor? | |
| (1, 1) 124 | Cymer di bethe gam bwyll, y machgen i, ne falle bydd hi'n wâth arnot ti yn y pen draw nag ar John Cwm Cile. |
| (Betsi) Fe fydde'n rhwyddach gwaith iddo fe arafu, Dafydd, se fe'n fwy o fab idd i dad. | |
| (Betsi) Fe fydde'n rhwyddach gwaith iddo fe arafu, Dafydd, se fe'n fwy o fab idd i dad. | |
| (1, 1) 126 | Falle'n wir, Betsi. |
| (1, 1) 127 | Ond dyma fi'n mynd mas i weld shwd ma'r bechgyn 'na'n dwad yn u blân. |
| (1, 1) 128 | Helpu'r hewl i fi ma nhw heddy. |
| (Betsi) Dôs dim ishe i chi fynd mor bell â'r Red Lion i weld hynny, cofiwch. | |
| (Betsi) Dewch yn ol ar ych union, Dafydd, yn lle aros hyd |stop tap|, nos ar ol nos, a gweyd yn ych diod wrth bawb fod y byd yn mynd ar i wâth. | |
| (1, 1) 131 | Fe gewn weld, Betsi. |