Caradog

Ciw-restr ar gyfer Genwissa

(Venutius) Pa le mae byddin Rhufain wedi mynd?
 
(Venutius) A welaist ef! Hwre! Awn! Daliwn Cesar!
(1, 1) 87 Och fì! Pa beth, pa beth a wnaf!
(1, 1) 88 Fy nhad ar ffo—a llengoedd Rhufain fawr
(1, 1) 89 Yn orchfygedig! Minnau—beth a wnaf!
 
(1, 1) 91 Ni feiddiaf ffoi y ffordd yr aeth fy nhad:
(1, 1) 92 Anwaraidd lu sy'n erlyn ar ei ol!
(1, 1) 93 Nis beiddiaf fyn'd yn ol—os aros wnaf
(1, 1) 94 Daw'r gelyn ar fy ngwarthaf. O'r duwiau mawr!
(1, 1) 95 O dacw hwynt yn dod!
(Venutius a'i Filwyr) {Yn cyfarch Afarwy.} Afarwy D'wysog! Henffych!
 
(Afarwy) {Yn swrth iawn.} Ti ddwedaist. Felly 'rwyf. A thi?
(1, 1) 111 Genwissa, merch i Cesar ydwyf fì.
(Afarwy) {Yn ddirmygus.} Merch Cesar, ïe? Gwena'r duwiau arnaf!
 
(1, 1) 114 Gan Cesar am i'w ferch gael mynd yn rhydd.
(Afarwy) Cawn weled yn y man. {Yn troi oddiwrthi at Venutius.}
 
(Afarwy) Yn glîn a borddwyd. Yntau wedi ffoi.
(1, 1) 126 Gwae fi! O dywell ddydd!
(Afarwy) Fod Cesar yn ei wersyll yn ddiogel.
 
(1, 1) 141 Y goedwig hon, a'r brwydro gwaedlyd erch
(1, 1) 142 Yn peri braw i'm calon wan... O! dwg fì at fy nhad!
(Afarwy) 'Rwyt ti'n anghofìo mai carchares wyt!
 
(Afarwy) 'Rwyt ti'n anghofìo mai carchares wyt!
(1, 1) 144 O! Bennaeth mwyn ——
(Afarwy) Na ddwed y gair! Nid oes 'run pennaeth mwyn
 
(1, 1) 150 Pe gallwn gyrraedd ato, fyddai'n fwyn imi! {Yn troi ymaith dan wylo.}
(Afarwy) Yn fwyn i ti! Rufeines! Gelyn Prydain!
 
(Afarwy) Na! Na wnaf byth! Rhy werthfawr wyt imi.
(1, 1) 154 Cei bridwerth mawr os dygi fi yn ol
(1, 1) 155 I freichiau'm tad!
(Afarwy) Beth am fy mreichiau i? {Yn dal ei freichiau allan ati; hithau'n cilio'n ol.}
 
(Afarwy) Rhy fach holl gyfoeth Rhufain i dy brynu di.
(1, 1) 159 Yr adyn! Feiddi di fy nghadw i,
(1, 1) 160 A minnau'n ferch i Cesar?
(Afarwy) {Yn wawdlyd.} Merch Cesar, wir! Ychydig iawn o ofn
 
(1, 1) 164 Ofìdio it' erioed wneud cam â mi!
(Afarwy) Pwy ydyw ef, atolwg?
 
(Afarwy) Pwy ydyw ef, atolwg?
(1, 1) 166 Afarwy D'wysog, Brawd Caradog yw,
(1, 1) 167 A chyfaill gynt imi yn Rhufain draw.
(Afarwy) Afarwy? Twt! Nid wyf yn malio clec fy mawd {yn clecian ei fysedd}
 
(1, 1) 171 O holl benaethiaid Prydain yw efe.
(1, 1) 172 Ac O! {Yn troi ymaith dan wylo.} Na chawn ei weled 'nawr!
(Afarwy) {Yn rhoi ei law ar ei hysgwydd.} Genwissa dlos! Mae'r duwiau da yn rhoi
 
(1, 1) 180 Nid anghof wyt, nac anghof fyddi chwaith!
(1, 1) 181 Ond dychryn oedd yn dal fy nghalon wan,
(1, 1) 182 A minnau'n ddall gan ofn!
(Afarwy) A minnau'n anystyriol yn parhau
 
(Afarwy) Dy ofn mor hir! O maddeu im'! {Yn estyn ei ddwylaw allan yn ymbilgar tuag ati; ymaflyd yn, a chusanu ei llaw.}
(1, 1) 185 Gwna'r hyn a geisiaf gennyt, ynte.
(Afarwy) {Yn plygu glin.} Gwnaf, hyd fy medd.
 
(Afarwy) {Yn plygu glin.} Gwnaf, hyd fy medd.
(1, 1) 187 Atolwg, bydd ddifrifol ennyd fer.
(Afarwy) {Yn codi ac ymddangos yn ffug-ddifrifol.} Ni fu'r un Derwydd ar Faen Llog erioed
 
(Afarwy) Wel, ïe'n siwr! A fynnet imi fod yn rhywun arall?
(1, 1) 192 Na ato'r duwiau! Er mae'n anhawdd dweyd
(1, 1) 193 Beth ydwyt mewn gwirionedd!
(Afarwy) A gaf fì ddweyd?
 
(Afarwy) A gaf fì ddweyd?
(1, 1) 195 Wel, dwed, ynte.
(Afarwy) {Plygu glin, ymaflyd yn ei llaw.} Ffyddlonaf, mwyaf ufydd was iti, Genwissa!
 
(Afarwy) {Plygu glin, ymaflyd yn ei llaw.} Ffyddlonaf, mwyaf ufydd was iti, Genwissa!
(1, 1) 197 Beth, eto?
(Afarwy) Eto? ïe, ac eto ddengwaith wed'yn!
 
(Afarwy) {Codi; rhoi ei law ar ei hysgwydd.} Ti a'i gwyddost yn dy galon.
(1, 1) 204 Gwn; mi a'i gwn, neu mae fy nghalon ffol
(1, 1) 205 Yn twyllo'm pen sy'n ffolach fyth.
 
(1, 1) 207 Wel?
(Afarwy) {Yn codi ochenaid, ac yn troi yn ol ati.} Mae'r amser wedi dod imi dy ddwyn
 
(Afarwy) {Yn taflu ei llaw ymaith a throi ffwrdd.} Dim darn o arian Cesar byth!
(1, 1) 216 Mor ddiwerth felly yw merch Cesar gennyt ti.
(Afarwy) {Yn troi'n ol.} Ti wyddost well! Er cyfoethoced Cesar,
 
(Afarwy) Ro'i pris cyfartal im' am danat ti!
(1, 1) 220 Ac eto'm rhoddi fyny wnei am ddim.
(Afarwy) F'anrhydedd a'm gorfoda i wneud hyn.
 
(1, 1) 238 A'th barchu 'rwyf yn fwy am beidio dweyd
(1, 1) 239 Yr hyn a hoffai'm calon it' i'w ddweyd!
(1, 1) 240 Gweddiaf ar y duwiau am i'r dydd
(1, 1) 241 Gael gwawrio'n fuan pan y gelli ddweyd
(1, 1) 242 'Rhyn ddwed fy nghalon sy'n dy galon di,
(1, 1) 243 A phan y gall fy nhafod innau ro'i heb sen
(1, 1) 244 Yr ateb fynnai'm calon 'nawr ei ro'i!