|
|
|
|
(1, 1) 2 |
|Now, by your leave, gentlemen and ladies|: |
(1, 1) 3 |
|O, silence! my fellows, don't be so foolish|; |
(1, 1) 4 |
|Pray stand back, ye crowdy gang|, |
(1, 1) 5 |
Neu'r ydych yn annghariadus. |
(1, 1) 6 |
~ |
(1, 1) 7 |
|Oh! make more room| o'r haner, |
(1, 1) 8 |
|Between the fool and the fidler|, |
(1, 1) 9 |
|l'd wish to have a pretty dance|, |
(1, 1) 10 |
Lle gwelo |Nance, my dear|. |
(1, 1) 11 |
O ffei, dyna ddigon, 'rwy'n chwanog i ddiogi, |
(1, 1) 12 |
Mae dychryn a henaint yn dechreu 'nihoeni; |
(1, 1) 13 |
A hyny sy'n sobreiddio gwres, |
(1, 1) 14 |
Fy rhodres a'm gwyrhydri. |
(1, 1) 15 |
~ |
(1, 1) 16 |
Mae genyf |act| ar gynydd, |
(1, 1) 17 |
A freuddwydiodd Twm y Prydydd; |
(1, 1) 18 |
I adrodd ffyrdd naturieth ffol |
(1, 1) 19 |
Y byd a'i ddynol ddeunydd. |
(1, 1) 20 |
~ |
(1, 1) 21 |
Ac fe alle bydd rhai wrth wrando, |
(1, 1) 22 |
Yn debygol o gael eu pigo; |
(1, 1) 23 |
Mae'n anhawdd cael seigie lle bo cege cas, |
(1, 1) 24 |
I bob un gael blas i'w blesio. |
(1, 1) 25 |
~ |
(1, 1) 26 |
Ond yn lle gwresogedd seigie, |
(1, 1) 27 |
Chwi gewch frith-gig sych o'ch blaene, |
(1, 1) 28 |
A digon o fwstard gyda'ch bwyd, |
(1, 1) 29 |
Triniwch, fe a gwyd i'ch trwyne. |
(1, 1) 30 |
~ |
(1, 1) 31 |
Ni fynwn ddim 'run faner |
(1, 1) 32 |
Ag interlutie'r Cwper,[1] |
(1, 1) 33 |
Bregethu duwioldeb yn ei chrys, |
(1, 1) 34 |
I rai f'o a blys am bleser. |
(1, 1) 35 |
~ |
(1, 1) 36 |
Am osod 'r y'm ni yn mhob mesur, |
(1, 1) 37 |
Y gwir am bethe natur; |
(1, 1) 38 |
Mae'n fwy cyfaddas nag ysgrythyr glaer, |
(1, 1) 39 |
Yn eisteddfa'r taer watwarwyr. |
(1, 1) 40 |
~ |
(1, 1) 41 |
'Ran fe ddyle duwioldeb ddilys |
(1, 1) 42 |
Gael ei gosod mewn cyfle parchus; |
(1, 1) 43 |
Nid taflu geme, a rhoi manna i'r moch |
(1, 1) 44 |
Da gwyddoch, nid yw gweddus. |
(1, 1) 45 |
~ |
(1, 1) 46 |
Mae amser i bob amcan, |
(1, 1) 47 |
Wedi'i drefnu a'i wahanu yn ei le'i hunan; |
(1, 1) 48 |
Amser i alaru dan y rhod, |
(1, 1) 49 |
A rhyw ddyddie i fod yn ddyddan. |
(1, 1) 50 |
~ |
(1, 1) 51 |
Fe ddyle pob peth yn weddedd, |
(1, 1) 52 |
Fod wedi'i ranu wrth drefn gwirionedd, |
(1, 1) 53 |
Rhag i'n llawenydd, dramgwydd dro, |
(1, 1) 54 |
Neu'n chware droi yn chwerwedd. |
(1, 1) 55 |
~ |
(1, 1) 56 |
Mae mwy o bob ffieidd-dra, |
(1, 1) 57 |
Yn ei rym yr amser yma; |
(1, 1) 58 |
Nid oedd mo'r haner, 'rydwy'n siwr, |
(1, 1) 59 |
O niwed, cyn dw'r Noa. |
|
|
(1, 1) 63 |
Dyna'r ffasiwn sydd ar droed, |
(1, 1) 64 |
Ni fu'r ymliw erioed mor amled. |
|
|
(1, 1) 69 |
Fe aeth pobl y byd a'u llid yn llydan, |
(1, 1) 70 |
Bob un i wahanu am ei opiniwn ei hunan; |
(1, 1) 71 |
Ni fu 'rioed wrth dwr Babel, gafel g'oedd, |
(1, 1) 72 |
Hyny ieithoedd sydd yma weithian. |
(1, 1) 73 |
~ |
(1, 1) 74 |
Ac o ran fol dynion yn ymgyndynu, |
(1, 1) 75 |
A'u serch arnynt eu hunen yw'r achos o hyny; |
(1, 1) 76 |
Mae o rai duwiolaf yn y wlad, |
(1, 1) 77 |
Ryw fagad yn rhyfygu. |
|
|
(1, 1) 87 |
Mi glywes fel y gwahardded |
(1, 1) 88 |
I un fwrw allan gythreulied, |
(1, 1) 89 |
Gan rai, o eisie na buase fe'n fwy, |
(1, 1) 90 |
Yn eu dilyn hwy mewn dalied. |
|
|
(1, 1) 100 |
Wel, ymddyddan di am grefydd, |
(1, 1) 101 |
O'r |sect| a fynech di yn y gwledydd; |
(1, 1) 102 |
Mae pyncie'u barn, eu sarn a'u sel, |
(1, 1) 103 |
Yn groes ddi-gêl i'w gilydd. |
(1, 1) 104 |
~ |
(1, 1) 105 |
Ond yr hen Eglwys Loegr, druan, |
(1, 1) 106 |
Yw mam buten yr holl gyfan; |
(1, 1) 107 |
Ei bastarddied hi'n aml yma wnawd |
(1, 1) 108 |
Heno, o'i chnawd ei hunan. |
|
|
(1, 1) 118 |
Wel, 'roeddwn i'n hoffi'n erchyll,: |
(1, 1) 119 |
Ymdderu yn nghylch crefydd eraill; |
(1, 1) 120 |
'Rwyt ti yma'n barnu pawb tan eu bai, |
(1, 1) 121 |
Ond oes ofn arna'i sefyll. |
|
|
(1, 1) 220 |
Trwy'ch cenad, clywch fi'n canu, |
(1, 1) 221 |
'Rwy'n taenu yn gyttun, |
(1, 1) 222 |
Eiriau blasus, arwydd Pleser, |
(1, 1) 223 |
By' a'i dymher yn mhob dyn. |
(1, 1) 224 |
Pa beth sydd fwy rymusder |
(1, 1) 225 |
Na Phleser mewn hoff lwydd? |
(1, 1) 226 |
Pleser anwyl, blys ei rinwedd, |
(1, 1) 227 |
Sydd ogonedd yn ein gwydd, |
(1, 1) 228 |
Natur plant a'u holl bleserau, |
(1, 1) 229 |
Swydd awch iraidd, sydd i chwareu, |
(1, 1) 230 |
Pleser ieuenctyd wynfyd unfon, |
(1, 1) 231 |
Caru a mynu merched mwynion. |
(1, 1) 232 |
Mae calon wiwlon alwad, |
(1, 1) 233 |
A rhediad pawb dan rhod, |
(1, 1) 234 |
Am ddilyn pleser, arfer ufydd, |
(1, 1) 235 |
Beunydd yma'n bod. |
(1, 1) 236 |
Pleser cybydd blys i'r cwbl, |
(1, 1) 237 |
Gweled mwyniant golud manwl; |
(1, 1) 238 |
Pleser ofer ydyw 'mrwyfo, |
(1, 1) 239 |
Gwario'i arian, curo a rorio; |
(1, 1) 240 |
A phleser anllad hoyw, |
(1, 1) 241 |
Yw gloyw fenyw fwyn; |
(1, 1) 242 |
A phleser meddwyn, gwydyn geudod, |
(1, 1) 243 |
Am ddiod i'w ymddwyn. |
(1, 1) 244 |
~ |
(1, 1) 245 |
Mae pleser balchder hynod, |
(1, 1) 246 |
Am osod penau mawr, |
(1, 1) 247 |
A phleser cybydd fyddai cobio |
(1, 1) 248 |
Neu lusgo rhai'n i lawr. |
(1, 1) 249 |
Naturiaeth pob aderyn |
(1, 1) 250 |
Yw hoffi'i lun a'i lais, |
(1, 1) 251 |
Gogoniant hynod iddo'i hunan, |
(1, 1) 252 |
Yn gyfan pawb a gais. |
(1, 1) 253 |
Pleser crefftwyr craffti'u doniau, |
(1, 1) 254 |
Brolio'n faith eu gwaith a'u gwyrthiau; |
(1, 1) 255 |
Pleser eraill yw gweryru, |
(1, 1) 256 |
Rhai am gwn, a rhai am ganu; |
(1, 1) 257 |
A rhai am gablu eu gilydd |
(1, 1) 258 |
Am grefydd, neu rhyw grach; |
(1, 1) 259 |
Yn abwyd pleser mae'n cyplysu |
(1, 1) 260 |
I'w benu lawer bâch. |
(1, 1) 261 |
Mae rhyw bleser blysig afiaeth, |
(1, 1) 262 |
Yma'n taro'n mhob naturiaeth; |
(1, 1) 263 |
A rhyw demtasiwn |mosiwn| mesur, |
(1, 1) 264 |
Yn croyw hudo pob creadur, |
(1, 1) 265 |
Pleserau natur beunydd, |
(1, 1) 266 |
Llawenydd sydd i'w sarn, |
(1, 1) 267 |
Ond aflwydd cebystr wedi'r cwbl, |
(1, 1) 268 |
Feddwl fod y farn. |
|
|
(1, 1) 274 |
Mae natur Pleser yn fwy cryf ei foddion |
(1, 1) 275 |
Na dwfr, na thân, na da, na dynion; |
(1, 1) 276 |
Ac yn felysach na'r dil mêl |
(1, 1) 277 |
Ei fwyniant di gel i'r galon. |
|
|
(1, 1) 282 |
Gan ei myn'd yn |ddispute| mor eger, |
(1, 1) 283 |
Myfi ydyw'r blysig Arglwydd Pleser. |
|
|
(1, 1) 286 |
Dywed y gwir, drwy gariad, |
(1, 1) 287 |
Pa le y cefest ti ddechreuad? |
|
|
(1, 1) 290 |
O, 'r Cymro glew, mi glywa' |
(1, 1) 291 |
Yn ol yr hanes, mai myfi yw'r hyna'; |
(1, 1) 292 |
Yr oeddwn yno cyn tori'r ddeddf, |
(1, 1) 293 |
Yn wreiddiol gyneddf yn Adda. |
(1, 1) 294 |
~ |
(1, 1) 295 |
Ond pan genedlwyd pechod, |
(1, 1) 296 |
A Gofid ddwad yno'n gafod, |
(1, 1) 297 |
Mi eis i gyda Chain, rhag teimlo'm mai, |
(1, 1) 298 |
I adeiladu tai ar y tywod. |
(1, 1) 299 |
~ |
(1, 1) 300 |
A chwedi'n, yn mhen ychydig, |
(1, 1) 301 |
Mi eis gyda nghâr Tubal, ni fu erioed mo'n tebyg; |
(1, 1) 302 |
Wrth glywed gôf yn dulio haiarn a dur, |
(1, 1) 303 |
I ddyfeisio mesur miwsig. |
(1, 1) 304 |
~ |
(1, 1) 305 |
Ac felly 'rwy'n Bleser eto, |
(1, 1) 306 |
Trwy natur yn crychneidio, |
(1, 1) 307 |
Am rai fo a ffidl wrth eu clun, |
(1, 1) 308 |
Neu delyn yn eu dwylo. |
|
|
(1, 1) 323 |
Ni waeth i ti p'un, mae rhei'ny weithie, |
(1, 1) 324 |
Yn caru pleser yn eu calone; |
(1, 1) 325 |
Eu dull a'u cerddediad ar bob cam, |
(1, 1) 326 |
Ydyw siarad am blesere. |
|
|
(1, 1) 331 |
Wel, edrych di ar foddion, |
(1, 1) 332 |
Ac ymddygiad y boneddigion; |
(1, 1) 333 |
Ond ydyw rhei'ny'n cael o hyd, |
(1, 1) 334 |
Yn fwynedd y byd a fynon' |
|
|
(1, 1) 339 |
Ni chymer boneddigion fawr o ofidi, |
(1, 1) 340 |
Oni thorant eu gyddfe neu eu perfeddi; |
(1, 1) 341 |
Am eu bolie a'u chwante tra bo ynddynt chwyth, |
(1, 1) 342 |
Mae'u naturieth nhw byth yn tori. |
|
|
(1, 1) 347 |
Peth caled ydyw barnu |
(1, 1) 348 |
Pa fodd mae'r doethineb mawr yn trefnu; |
(1, 1) 349 |
Os ychydig fon'ddigion alwyd o'u bai, |
(1, 1) 350 |
Mewn rhinwedd mae rhai er hyny. |
|
|
(1, 1) 355 |
Tu hwnt i bob teimlad na chyfiawnder, |
(1, 1) 356 |
Y gwyr o gyfraith sy'n mynu eu Pleser; |
(1, 1) 357 |
Nid ydynt hwy'n hidio dyn na Duw, |
(1, 1) 358 |
Ond myn'd yn un byw o bwer. |
(1, 1) 359 |
~ |
(1, 1) 360 |
Mae'u rhwyde hwy'n cyrhedd fel gwe'r coryn, |
(1, 1) 361 |
A'u rhwysg a'u mawr osgo trwy'r byd yn goresgyn; |
(1, 1) 362 |
Gellir gweled cleisie ar Ddyffryn Clwyd, |
(1, 1) 363 |
Ac yn mache Llwyd Pen Mechyn. |
|
|
(1, 1) 373 |
Wel, llawer gwell a fyddwn ni er hyny, |
(1, 1) 374 |
Fod cyfreithwyr ffoglud yn uffern yn ffaglu; |
(1, 1) 375 |
Os byddwn nine'r boblach ga'dd flinder y byd, |
(1, 1) 376 |
O genfigen yn cydfygu. |
|
|
(1, 1) 381 |
Gâd heibio'r cyfreithwyr, a thro tuag adre', |
(1, 1) 382 |
At y bobl gyffredin a'r offeiriade; |
(1, 1) 383 |
'Rwy'n gweled rhai canolig rhwng gwych a gwael, |
(1, 1) 384 |
Yn siwrach o gael plesere, |
|
|
(1, 1) 389 |
Wel, y ffermwyr i'w hateb a'i pia hi eto, |
(1, 1) 390 |
Maent hwy'n byw'n weddus ar ben eu heidde. |
|
|
(1, 1) 403 |
Nis gwn i ai celwydd ai gwir yw coelion, |
(1, 1) 404 |
Fod rhai wedi'u genii Ofid ac i gwynion;. |
(1, 1) 405 |
Ac mai 'chydig yn'y byd a gânt |
(1, 1) 406 |
O fwyniant, gwnant a fynon'. |
|
|
(1, 1) 416 |
Wel, ymro di'n fynych, mi dd'wedaf ine, |
(1, 1) 417 |
Fod rhai'n byw'n siriol yn eu Plesere; |
(1, 1) 418 |
Wrth ganu a dawnsio, a ffwndro'n ffol, |
(1, 1) 419 |
Gytunol efo'r tane. |
|
|
(1, 1) 424 |
Peth hawddgar yw dynes wenlan groen dene, |
(1, 1) 425 |
Wedi ymwisgo â dull odieth, yn hardd ei dillade. |
|
|
(1, 1) 428 |
Wel, wfft i ti Gofid, on'd wyt yn mhob gafel, |
(1, 1) 429 |
Yn dyfod yn o ryfedd, nod y dafarn a'r efel. |
|
|
(1, 1) 433 |
'Rwy'n meddwl ac yn ofni |
(1, 1) 434 |
Nad hawdd ymado â thi; |
(1, 1) 435 |
'Ran y peth a hauo ni yn ein blys, |
(1, 1) 436 |
Raid ini'n ofidus fedi. |
(1, 1) 437 |
~ |
(1, 1) 438 |
Mae'n gorfod i lawer am fyw'n rhy lawen, |
(1, 1) 439 |
Gario eu gofid ar eu cefen; |
(1, 1) 440 |
Nid oes am boeni mawr a bach |
(1, 1) 441 |
Mo'i ddewrach ar y ddae'ren. |
(1, 1) 442 |
~ |
(1, 1) 443 |
Mae'n rhaid i'r hen wrachod, lle codo fe'i wrychyn, |
(1, 1) 444 |
Nid gwiw gwneud cuchie, rhy hwyr fydd cychwyn; |
(1, 1) 445 |
Gan gario'u cyde, a'u codie, a'u cêr, |
(1, 1) 446 |
Rhag ofn ei wedd egr ddygyn. |
(1, 1) 447 |
~ |
(1, 1) 448 |
Fe fedr ystwytho'n enbyd, |
(1, 1) 449 |
A digloi cymale dioglyd, |
(1, 1) 450 |
A gwneud i bawb fo'n chwenych byw |
(1, 1) 451 |
Feddwl am ryw gelfyddyd. |
(1, 1) 452 |
~ |
(1, 1) 453 |
Gwneiff i rai rhag newyn ysgubo simneue, |
(1, 1) 454 |
Carthu tai bach, a chario carpie; |
(1, 1) 455 |
Rhai'n nadu ac yn crefu, yn llymion eu crwyn, |
(1, 1) 456 |
Rhai a |ballads| er mwyn eu bolie. |
(1, 1) 457 |
~ |
(1, 1) 458 |
Felly mae Gofid, os ceiff rai mewn gefyn, |
(1, 1) 459 |
Yn burion |scoolmeistar|, fe wneiff iddynt ymestyn; |
(1, 1) 460 |
Os byddant i onestrwydd yn rhy |stiff| neu'n rhy falch, |
(1, 1) 461 |
Fe'i tyniff y gwalch nhw i'r tenyn. |
(1, 1) 462 |
~ |
(1, 1) 463 |
Gan hyny'n bwyllus, dymunwn bellach, |
(1, 1) 464 |
Gael myn'd â rhyw |fusness| drwy'r byd a'i fasnach, |
(1, 1) 465 |
Heb ormod Gofid na Phleser chwaith, |
(1, 1) 466 |
Mae hono'n daith fwy doethach. |
|
|
(1, 1) 1116 |
Holo, Rondol, wr hylaw ar wndwn, |
(1, 1) 1117 |
Mae rhywbeth yn eich pigo chwi, debygwn. |
|
|
(1, 1) 1120 |
O cym'rwch amynedd, yr hen wr mwyna, |
(1, 1) 1121 |
A chodwch eich calon, 'ry'ch yn edrych yn wla. |
|
|
(1, 1) 1129 |
Wel, gwendid mawr i chwi gwyno am dani, |
(1, 1) 1130 |
Oni arosodd ei chytundeb gyda chwychwi? |
(1, 1) 1131 |
Hyd wahaniad ange nis gwrthode hi ei bywyd, |
(1, 1) 1132 |
Y darfu'r hen rwyd briodi. |
|
|
(1, 1) 1135 |
Wel, ni chewch chwi mo'ni eto ar dir, |
(1, 1) 1136 |
Fydde lanach i chwi'n wir foddloni. |
(1, 1) 1137 |
~ |
(1, 1) 1138 |
Chwi glywsoch hen air yn dweyd yn groyw, |
(1, 1) 1139 |
Byw gyda'r byw, a'r marw gyda'r marw; |
(1, 1) 1140 |
Fe alle cewch eto wraig ddirus, |
(1, 1) 1141 |
Ac aur hwylus ar ei helw. |
|
|
(1, 1) 1144 |
Mae rhai'n magu merched eto'n ffri, |
(1, 1) 1145 |
Ei chystal, os oedd hi'n orchestol. |
(1, 1) 1146 |
~ |
(1, 1) 1147 |
Gwell i chwi 'mroi i gym'ryd eich pleser, |
(1, 1) 1148 |
Nid oes ddim yn y byd ond ei amser; |
(1, 1) 1149 |
Mae genyf farwnad a phrofiad ffri, |
(1, 1) 1150 |
I'ch cysuro am dani'n dyner. |
|
|
(1, 1) 1155 |
Wel, dyma fi trwy'ch cenad, |
(1, 1) 1156 |
Ar burnaws yn dechreu'r barwnad. |
|
|
(1, 1) 1204 |
O'r Cymro teg hwylus, iechyd i'ch calon; |
(1, 1) 1205 |
Mi fynaf finau i chwi wraig eto cystal a Sian, |
(1, 1) 1206 |
Ddiogel, ac arian ddigon. |
|
|
(1, 1) 1209 |
Mi fedraf i gael dynes i chwi wrth eich bodd, |
(1, 1) 1210 |
A chanddi nodd mewn eiddo. |
(1, 1) 1211 |
~ |
(1, 1) 1212 |
Mae hi'n siopwraig yn byw'n gryno, |
(1, 1) 1213 |
Tu allan i Landrillo.; |
(1, 1) 1214 |
Ceisiwch ymolchi ac ymloywi'n lân |
(1, 1) 1215 |
Eich hunan, a dewch yno. |
|
|
(1, 1) 1395 |
|Now, Mr. Rondol|, ewch er undyn |
(1, 1) 1396 |
I setlo a phriodi at ryw offeiriadyn. |
|
|
(1, 1) 1400 |
Daw yn y munud os na chellwch mo'ni |
(1, 1) 1401 |
'Ran mae siopwr o'r dref yn cadw nâd |
(1, 1) 1402 |
A dynion o'r wlad am dani. |
|
|
(1, 1) 1405 |
Ie, ymwnewch ati hi (poeth y bo'ch) |
(1, 1) 1406 |
Gynt' galloch yn ddigellwair. |
|
|
(1, 1) 1410 |
Cychwynwch yn chwryn, mi ddof ar eich ol, |
(1, 1) 1411 |
Ffarwel i chwi Rondol Roundiad. |
(1, 1) 1412 |
~ |
(1, 1) 1413 |
Wel, hawdd canfod heno'r cwm'ni tyner |
(1, 1) 1414 |
Na chais gweddwdod ond byr amser; |
(1, 1) 1415 |
Maent am ail-ym'glymu eu gore glâs |
(1, 1) 1416 |
Peth garw ydyw blas am bleser. |
(1, 1) 1417 |
~ |
(1, 1) 1418 |
Ond merciwch chwi fy 'neidie, |
(1, 1) 1419 |
Nid ydyw'r drwg ond dechre; |
(1, 1) 1420 |
Hawdd yw disgyn i ryw scrap, |
(1, 1) 1421 |
Mae llawer |shape| o siope. |
(1, 1) 1422 |
~ |
(1, 1) 1423 |
Peth mawr ydyw gormod rhyddid |
(1, 1) 1424 |
Anesmwythdra sy'n magu gofid; |
(1, 1) 1425 |
Llawer gwr cyfoethog cry': |
(1, 1) 1426 |
A ga'dd ei blygu o'i blegid. |
(1, 1) 1427 |
~ |
(1, 1) 1428 |
Gofid am briodi, a mil mwy gofid gwedi; |
(1, 1) 1429 |
Mae dyn yn rhwystro tîn a phen fel maharen mewn mieri. |
(1, 1) 1430 |
~ |
(1, 1) 1431 |
Cewch eto |sport| erwinol |
(1, 1) 1432 |
Wrth wrando eich ewythr Rondol; |
(1, 1) 1433 |
Rwy'n ame ceiff, am blesio'i gnawd |
(1, 1) 1434 |
Ei faeddu'n dlawd rhyfeddol. |
|
|
(1, 1) 1436 |
Gwaed Sion ac Ifan, edr'wch lle mae Gofid, |
(1, 1) 1437 |
O b'le 'rwyt ti heno yn rhodio mewn rhyddid? |
|
|
(1, 1) 1440 |
'Rydwy'n awr mewn trafferth arw |
(1, 1) 1441 |
Gyda Rondol y cybydd sy'n wr gweddw, |
|
|
(1, 1) 1444 |
Mae arnaf gryn helynt yn cerdded ac ymholi; |
(1, 1) 1445 |
Y'nghylch yr opiniyne sydd yn yr eglwysi; |
(1, 1) 1446 |
Y Methodistied a'r Dissentars, |
(1, 1) 1447 |
Sy'n ffaelu ymdopio gyda'r |Dippers|, |
|
|
(1, 1) 1452 |
Wel, ond y |Dippers| sy bron myn'd yn dopie |
(1, 1) 1453 |
Mae hwy braidd yr un egwyddor a'r hwyed a'r gwydde |
(1, 1) 1454 |
Yn trochi eu gilydd tan ochr y geulan |
(1, 1) 1455 |
Fel y golchont hwy bechod mawr a bychan, |
|
|
(1, 1) 1460 |
Mae hi y'mhlith crefyddwyr yn lecsiwn gyffredin |
(1, 1) 1461 |
Fel pan 'roedd rhai yn bloeddio Miltwn a Watkin; |
(1, 1) 1462 |
A rhai'n codi tymer fel glaswellt pen tomen |
(1, 1) 1463 |
Na wyddent hwy haner oddiwrthynt eu hunen. |
|
|
(1, 1) 1468 |
Mae amlach adar mân yn canu'r bore |
(1, 1) 1469 |
Nag a fydd ganol dydd pan fo'r haul yn ole; |
(1, 1) 1470 |
Ac felly Lucifer, mab y wawr ddydd, |
(1, 1) 1471 |
Rhwng gole a thywyllwch mae ynte'n rhydd. |
(1, 1) 1472 |
~ |
(1, 1) 1473 |
Ond mae dafad yn mysg pob trwst a thwrddan |
(1, 1) 1474 |
Yn adnabod llais ei hoen hunan; |
(1, 1) 1475 |
Yr oen eiff at ei fam yn gymwys, |
(1, 1) 1476 |
Ac felly'r gwir Gristion at yr eglwys. |
|
|
(1, 1) 1486 |
A wyddost ti beth, mae amryw'n diflasu |
(1, 1) 1487 |
Glywed Gofid yn dynwared pregethu. |
|
|
(1, 1) 1495 |
Wel, gwir a ddywedaf fineu'n union, |
(1, 1) 1496 |
Fod amryw yn gwneud cuchie ar y rhai cochion; |
(1, 1) 1497 |
Holl bobl goegedd trigolion Pleser, |
(1, 1) 1498 |
Ni wel'sant hwy erioed ddihirach amser. |
|
|
(1, 1) 1503 |
Hawdd gen'ti siarad rhyw hen syrwrw. |
(1, 1) 1504 |
Rhaid i mi fyn'd i |Cocking| sy'n rhywle tuag acw, |
(1, 1) 1505 |
Lle byddant hwy'n galonog yn damnio ar eu glinie, |
(1, 1) 1506 |
Ac yn mron myn'd yn siwrwd gyda'u plesere. |
(1, 1) 1507 |
~ |
(1, 1) 1508 |
O! fel y mae holl fwriad nhwy'n groch eu lleferydd, |
(1, 1) 1509 |
Yn dodsio ac yn betio, ac yn pwtian eu gilydd; |
(1, 1) 1510 |
Hai'r brithgoch, hai'r brithwyn, hai'r llwydyn llidiog |
(1, 1) 1511 |
Diawl tynwch o'u gilydd, dyna i chwi geiliog. |
|
|
(1, 1) 1527 |
Wel chwi glywsoch hen ddiarhebion, |
(1, 1) 1528 |
Mae gyda'r cî y cerdd ei gynffon; |
(1, 1) 1529 |
A chyda'r drwg y rhed i dre', |
(1, 1) 1530 |
'R drwg arall a'i droie geirwon. |
(1, 1) 1531 |
~ |
(1, 1) 1532 |
O ran pob cyffelyb elfen |
(1, 1) 1533 |
A ymgais yn ddiamgen: |
(1, 1) 1534 |
Pe ca'i'r dyn annuwiol fyn'd i'r ne' |
(1, 1) 1535 |
Fe'i gwele'n rhyw le aflawen. |
(1, 1) 1536 |
~ |
(1, 1) 1537 |
Mae'r dafarn yn fwy difyr, |
(1, 1) 1538 |
At chwedl y pechadur; |
(1, 1) 1539 |
Fel yr hwch i'r domen mae'n fwy iach, |
(1, 1) 1540 |
A hynotach i'w hen natur. |
(1, 1) 1541 |
~ |
(1, 1) 1542 |
Ond cofiwn ei ddiwedd a chym'rwn ein dewis, |
(1, 1) 1543 |
Mae'r ange mor onest ag un yn yr ynys; |
(1, 1) 1544 |
Ni wneiff e ddim byd ond ein tynu ni i ben, |
(1, 1) 1545 |
Lle cwympo'r pren yr erys. |
|
|
(1, 1) 1587 |
|How now|, Mr. Rondol Roundiad? |
(1, 1) 1588 |
Pa fod, y gwr gloyw, 'ry'ch chwi'n ymglywed? |
|
|
(1, 1) 1591 |
Wel, Roundiad a |Cwacers| edr'wch acw, |
(1, 1) 1592 |
A droigoch yn barod yn eich trwst a'ch berw? |
(1, 1) 1593 |
'Rwy'n ame y troi'r chwi cyn y Sul |
(1, 1) 1594 |
Yn fastard mul am elw. |
|
|
(1, 1) 1597 |
Ai crefydd y wraig a'th achub di'n ffraeth? |
(1, 1) 1598 |
Ow, Rondol, ti eist yn waeth na'r Indiad. |
|
|
(1, 1) 1601 |
Wel, rhaid iddynt sefyll ac ymroi |
(1, 1) 1602 |
Wrth ras, heb droi na throsi. |
(1, 1) 1603 |
~ |
(1, 1) 1604 |
Ond eich crefydd chwi'n ddiragor. |
(1, 1) 1605 |
Sydd yn eich enw, a'ch cyweth, a'ch |onor|, |
(1, 1) 1606 |
Ac lle byddo'r galon yn llon ei llais, |
(1, 1) 1607 |
Yno mae trais y trysor. |
|
|
(1, 1) 1612 |
Wel, fydde'n anodd gan eich calon |
(1, 1) 1613 |
Werthu'ch holl dda a'i ranu i'r tlodion? |
|
|
(1, 1) 1618 |
Wel, yr oedd rhaglunieth, areth iach, |
(1, 1) 1619 |
Yn dweyd amgenach gyne. |
|
|
(1, 1) 1624 |
Fe geir clywed cyn pen hir ddyddie, |
(1, 1) 1625 |
Pa sut a fydd arnoch chwithe; |
(1, 1) 1626 |
Pe gwyddech am y felldith sydd yn eich nyth, |
(1, 1) 1627 |
Ni werthech chwi byth mo'ch pethe. |
|
|
(1, 1) 1630 |
Gwerthu cig hwch i brynu cig moch,— |
(1, 1) 1631 |
Gwnewch y peth a garoch ore. |
|
|
(1, 1) 1634 |
Trwy lawer o arian, a bod yn daer, |
(1, 1) 1635 |
Ceir brasder Caer a Bristo. |
|
|
(1, 1) 1638 |
Mae digon o lwnc, ni choeliaf lai, |
(1, 1) 1639 |
I ymweled â rhai miloedd. |
|
|
(1, 1) 1645 |
Wel, gwir yw'r ddiareb ragorol, |
(1, 1) 1646 |
Pob llwybr ceunant a red i'r canol: |
(1, 1) 1647 |
Peth anhawdd iawn yn tynu dyn |
(1, 1) 1648 |
O'i elfen ei hun yn wahanol. |
(1, 1) 1649 |
~ |
(1, 1) 1650 |
Mae natur yn gadarn arw |
(1, 1) 1651 |
Beunydd mewn gwryw a benyw, |
(1, 1) 1652 |
Yn enwedig anlladrwydd ieuenctyd llawn, |
(1, 1) 1653 |
Peth hynod iawn yw hwnw. |
(1, 1) 1654 |
~ |
(1, 1) 1655 |
Mae llawer o arfer ar gyfer Gofid, |
(1, 1) 1656 |
Canu cerdd i gynghori ieuenctid; |
(1, 1) 1657 |
Mi ro'f fine ar ganiad glymiad glir, |
(1, 1) 1658 |
Heb lwgr, y gwir o'i blegid. |
|
|
(1, 1) 1753 |
Wel, cofiwch hyn o ganiad ofer, |
(1, 1) 1754 |
Onide fe ddaw Gofid ar eich cyfer; |
(1, 1) 1755 |
Pan eloch chwi i 'winedd yr hen was, |
(1, 1) 1756 |
Fe dderfydd eich blas ar bleser. |
|
|
(1, 1) 2081 |
Wel, yn enw Pal Isaac, dyma fine Pleser, |
(1, 1) 2082 |
Mae hireth am danaf er's hir amser; |
(1, 1) 2083 |
Beth fydde 'rwan, gyfan gais, |
(1, 1) 2084 |
Gael clywed hoff adlais Ffidler. |
(1, 1) 2085 |
~ |
(1, 1) 2086 |
Fe fydde'r duwiolion yn dawnsio tipyn, |
(1, 1) 2087 |
Ond mae pechod yn ffrydio mewn dawnsio cyffredin. |
(1, 1) 2088 |
Anfynych y byddant os cant fawl, |
(1, 1) 2089 |
Heb falchder diawl yn eu dilyn. |
|
|
(1, 1) 2095 |
Wel, dyma Ofid yn dwad, rhaid i mi dewi, |
(1, 1) 2096 |
Ond eto mi ymffensiaf am hyn o ffansi; |
(1, 1) 2097 |
Oni fydd Cyriadogs yn dawnsio wrth siawns? |
(1, 1) 2098 |
Rho anair i ddawns y rhei'ny. |
|
|
(1, 1) 2118 |
Wel, on'd oes rhai'n cerdded hyd y cwrdde, |
(1, 1) 2119 |
Ac f'alle'n hwrio cyn dwad adre? |
(1, 1) 2120 |
Ychydig o sadrwydd felly sy' |
(1, 1) 2121 |
Wedi glynu yn eu calone. |
|
|
(1, 1) 2136 |
Wel, un o'r Cyriadogs wyt ti, 'rwy'n credu, |
(1, 1) 2137 |
Ond ffydd eglwys Loegr ydwy'i'n garu. |
|
|
(1, 1) 2140 |
Wel, 'rydwy'i'r un ffydd a'r person a'r clochydd |
(1, 1) 2141 |
Sy'n byw yn y llane mewn llawenydd; |
(1, 1) 2142 |
A'r un ffydd a'r hen bobl, y llancie a'r plant, |
(1, 1) 2143 |
A glosiant i'r eglwysydd. |
|
|
(1, 1) 2158 |
Os bydd rhai ieuenc yn rhuo ryw afieth, |
(1, 1) 2159 |
Bydd yr hen rai brigwyn yn son am y bregeth. |
|
|
(1, 1) 2167 |
Mae hyny'n wir diwahanieth, |
(1, 1) 2168 |
Fod yn Eglwys Loegr ddifai athrawieth. |
|
|
(1, 1) 2181 |
Son am Meros, a rhyw groes gyfeirio, |
(1, 1) 2182 |
Son am ryw Bleser a f'o'r bobl yn blysio: |
(1, 1) 2183 |
'Rwyt ti'n son am bethe ar draws ac ar hyd, |
(1, 1) 2184 |
Na wyr dynion ddim byd am dano. |
|
|
(1, 1) 2189 |
Ni waeth i ti dewi, mae'r bobl yn dechre, |
(1, 1) 2190 |
Myn'd bawb at eu Pleser, i ffwrdd yn gwplyse: |
(1, 1) 2191 |
Er gwaethaf Gofid a'i holl gwyn, |
(1, 1) 2192 |
Ymeth yn fwyn yr âf fine. |