Cyfyng-Gyngor (1958)

Huw Lloyd Edwards

Ⓗ 1958 Huw Lloyd Edwards
Mae angen caniatâd cyn perfformio neu recordio unrhyw ran o’r ddrama.


Testun agoriadol Cyfyng-Gyngor



Cymeriadau


Yr Awdur, canol oed
Abram Morgan, 70 (oddeutu)
Lewis, ei fab, 38 (oddeutu)
Seth, ei ail fab, 35 (oddeutu)
Ann, gwraig Lewis, 28 (oddeutu)
Mabli, gwraig Seth, 28 (oddeutu)
Dr Morus, 40 (oddeutu)
Sioned, morwyn, cadw tŷ i Abram, 65 (oddeutu)


Manylion

Drama arobryn Eisteddfod Genedlaethol Cymru Glyn Ebwy 1958

All the world's a stage
And all the men and women merely players
They have their exits and their entrances.

Shakespeare, As You Like It


Act I: Rhyw gyda'r nos

Act II:
Golygfa 1: Rhai munudau, neu fis yn ddiweddarach.
Golygfa 2: Ymhen ychydig, neu ymhen mis arall.

Act III: Ymhen wythnos, neu chwarter awr efallai.

O safbwynt yr actorion y defnyddir y termau chwith a de yn y nodiadau.


Un olygfa sydd drwy gydol y ddrama, sef Stydi'r Awdur. Gris llydan yn esgyn i fynedfa yn y tu ôl o'r canol i'r chwith. Drws yn y mur ar y dde wrth ymyl ffrynt y llwyfan, a ffenestr Ffrengig gyferbyn ag ef yn y mur ar y chwith. Platfform bychan o flaen y ffenestr hon, a desg yr Awdur arno. Cwpwrdd cabinet yn y gornel ar y chwith y tu ôl, a silff-lyfrau yn y gornel gyferbyniol. Tân trydan rhwng y silff-lyfrau a'r drws ar y dde.

Glwth, cadeiriau a bwrdd bach achlysurol yw'r gweddill o'r dodrefn.

Mae peiriant-teipio ar ddesg yr Awdur.

Am resymau a amlygir yn y ddrama, mae'n angenrheidiol i'r ystafell a'r dodrefn fod yn hollol fodern.


"Drama foesol yw Cyfyng-Gyngor, math o alegori fodern : drama teulu dyn o Eden hyd y Groes, ac fe ddigwydd y cwbl yn hanes un teulu. Nid wyf yn sicr na ellir dweud ei bod yn sylfaenedig ar Athrawiaeth yr Iawn. Yn yr act olaf, ceir cysgod o'r Eiriolwr, ac yn y cleimaes hwn y rhoddir goleuni ar holl gwrs y ddrama astrus hon, drama'r hil ddynol."

Mathonwy Hughes (Y Faner)


Perfformiadau

Perfformiwyd y ddrama hon y tro cyntaf gan Gwmni Garthewin (Cynhyrchydd, Morus Jones) yng Ngŵyl Genedlaethol Garthewin, 1958.